ترک تالارهای تنفر - وبلاگ بهسا

به گزارش وبلاگ بهسا، افراد در شرایط عادی به رفتارهای خشونت آمیز و نفرت پراکن تمایلی ندارند و این اصلی است که باید در نظر گرفته گردد. رفتارهای نفرت پراکن نسبت به یک شخص یا تفکر ریشه های متفاوتی دارد، از میل به هیجان و پذیرفته شدن در یک گروه تا حسادت.

درک این علت می تواند به ما یاری کند در جهت برطرف این رفتار گام برداریم. در نوجوانان و جوانان تصمیم برای انجام این عمل هم می تواند دلایل متنوعی را شامل گردد مثل میل به دیده شدن از سمت جامعه یا ابراز مدلی از خشم نسبت به خانواده و جامعه.

درک چرای رفتار و جهتی که نوجوان طی نموده تا به این نتیجه برسد که چنین رفتاری بروز دهد، اولین و مهم ترین گام برای شناخت و بعد درمان این رفتار است حتی ممکن است این رفتار مقطعی باشد و صرفا نوجوان و جوان در پی تجربه باشد، پس احتیاج است واکنش والدین با علت این رفتار تنظیم گردد و پیش از درک علت آن واکنشی شدید بروز داده نگردد.

تأثیر تندروی در نوجوانان

در نوجوانی افراد در پی هویت خود هستند و در میان دوستان یا پیغام های رسانه ها درپی شناخت و ساخت هویت شان هستند.

هویت جویی یک بخش طبیعی از دوره نوجوانی است، پس دور از فکر نیست که نوجوانان هر دوره ای مانند گروه یا تفکری رفتار نموده و حتی ظاهر خود را هم تغییر دهند.

درواقع این تغییرات در جهت امتحان شرایط است و این که به کدام تفکر و نگاه و گروه نزدیک تر هستند. برای جذب شدن به گروه های نفرت پراکنی آنلاین هم، شرایطی وجود دارد. افراد به سادگی به سمت چنین رفتاری تمایل پیدا نمی نمایند.

در شماره های گذشته به آنالیز مراحلی پرداختیم که یک فرد طی می نماید تا به رفتاری خشونت آمیز یا تهدیدآمیز دست بزند. تفکر افراطی و تندروی در رفتار و نگاه یکی از مراحل پیش از دست زدن به خشونت آنلاین و خشونت مطرح شده است.

گاهی در جامعه ای یا در خانواده ای، هنجار یا قواعدی برای افراد وجود ندارد یا افراد به این قواعد و هنجارها پایبند نیستند. در این شرایط ازهم گسیخته که معیاری برای سنجش رفتار وجود ندارد، هویت افراد به خصوص در سنین نوجوانی و جوانی دچار مسائل عمده ای می گردد. افراد مرزهای اخلاقی و رفتاری را گم می نمایند و درنتیجه عجیب نیست نوجوان و جوان هرروز مدل خاصی از پوشش یا لحن صحبت یا رفتار را در پیش بگیرد.

در روبروه با این تغییرات پرتکرار و دوره ای، پیش از آن که از نوجوان و جوان بابت شرایطی که دارد بازخواست کنید یا سؤالی داشته باشید، بهتر است محیط اطراف او را آنالیز کنید. آیا کدهای رفتاری درستی با مرزبندی اخلاقی صحیح به نوجوان و جوان مخابره می گردد یا او در میان انبوهی از پیغام های متنوع با معیارهای متنوع سرگردان است؟

محیط خصمانه

ماهیت شبکه های آنلاین که باعث می گردد افراد همیشه با یکدیگر در ارتباط برخط باشند و در جریان اتفاقات و شرایط روز قرار گیرند سبب می گردد رفتارهای نفرت پراکن تا سخنان نفرت انگیز (چه با شوخی و چه جدی) قابل قبول تر و همه گیرتر به نظر برسد.

در یک فضای آنلاین به تدریج با هرکسی که هدف این رفتارهای خصمانه قرار گیرد، خصمانه تر برخورد می گردد و گویا هدف محکوم به تحمل رفتارهای نفرت پراکن است، چراکه در سطح فضای مجازی این رفتار دچار همه گیری شده و افراد پذیرفته اند با این هدف که ممکن است یک شخص یا گروه باشد، باید رفتار خصمانه ای در پیش گیرند.

از سری رفتارهای نفرت پراکن و خصمانه می توان به ارسال جوک های ناجوانمردانه درباره یک خبر، تراژدی یا جنجال خبری در جامعه نام برد یا مثلا دروغ گفتن یا مطرح کردن روایت های گمراه نماینده نسبت به یک مساله و به تمسخر گرفتن افراد درگیر در آن اشاره نمود.

رفتار دیگری که باید به آن اشاره نمود، تحقیر افرادی است که نسبت به یک مساله مهم، رویکردی جدی در پیش دارند. رفتار افراد یا گروه های نفرت پراکن با این اشخاص به نوعی رجحان جویی و تحقیر دغدغه گروه هدف است.

فرهنگ نفرت

با توجه به ماهیت فضای مجازی، نوجوانان احتیاج ندارند دنبال محتوای نفرت پراکن بگردند. حتی اگر مراقبتی هم انجام گردد به علت گستردگی فضا و محتوا آنها با محتوایی هرچند کمرنگ از نفرت پراکنی روبرو خواهند شد.

در فضای مجازی فرهنگ نفرتی درباره موضوعاتی مانند زن ستیزی، نژادپرستی و... درجات متفاوتی در جریان است. ممکن است نوجوان و جوان شما جزئی از این فرهنگ نباشد و فقط نظاره گر یا مخاطب این نفرت پراکنی باشد اما نتواند و حتی تمایلی به ابراز نظر ، عقیده و مخالفت خود هم نداشته باشد. در این بین ممکن است نوجوان و جوان نتواند ارزش های خود را مستقل از ارزش های گروهی یا جمعی که به آن تعلق یا نزدیکی دارد، تمییز دهد و هویت مستقلی برای خود قائل گردد. درنتیجه نمی تواند واکنش درستی در مقابل نفرت پراکنی بروز دهد، حتی اگر خود عامل نفرت پراکنی نباشد.

اَشکال نفرت پراکنی آنلاین

وبسایت های مخفی و حتی آشکار برای ابراز نظر ، عقاید ، تصاویر و ویدئوهای مرتبط با شخص یا گروه هدف استفاده می گردد. تالارهای گفت وگو یا سایت های خبری و بلاگ ها هم شامل این دسته بندی می شوند که به صورت تکی یا گروهی نفرت پراکنی می نمایند.

ممکن است نوجوان شما در ابتدا خواننده سایت یا بلاگی باشد و کم کم به عضویت در آن گروه علاقه مند گردد و نظر آنها را بپذیرد. تالارهای گفت وگو برترین مکان برای گفتگو و شکل گیری رفتارهای جمعی نفرت پراکن است. افراد در کنار هم به موضوعی می پردازند و درباره آن گفت وگو می نمایند.

ممکن است ابتدا این گفت وگو و گفتگو ساده حول یک مساله باشد اما کم کم به سمت رفتاری خشونت آمیز پیش برود. ابراز علاقه برای شنیدن و پذیرا بودن تعریف ها و تجربیاتی که نوجوان در غیاب والدین در فضای مجازی به دست می آورد، نخستین گام برای همراهی با او در جهت مراقبت در مقابل نفرت پراکنی است.

هیچ فردی ابتدا با نیت انجام عملی خشونت آمیز یا ابرازهای تنفرآمیز نسبت به فرد یا تفکری وارد فضای مجازی نمی گردد، بلکه در جهت گفت وگو و تغییر عقاید و حتی ایجاد هیجانات به این رفتار تمایل پیدا می نماید. مراقبت از نوجوانان و جوانان در این جهت به معنی فیلتر و محدود کردن آنها به صورت آشکار نیست، چراکه درهرحال آنها با این مساله همه گیر روبرو خواهند شد.

مراقبت در این جهت به معنی در نظر گرفتن نظر و همراهی آنها برای پیدا کردن ارزش های اصیل و هویت واقعی خود است.

زهرا صالحی نیا - کارشناس سواد رسانه / ضمیمه چاردیواری روزنامه وبلاگ بهسا